Het kraanwater in Nederland is van hoge kwaliteit, voor iedereen veilig om te drinken en wordt beter gecontroleerd dan voedingsmiddelen. In enkele specifieke situaties kan echter te veel lood in kraanwater voorkomen. Dit komt dan door loden leidingen in huizen gebouwd voor 1960, of tijdelijk door nieuwe kranen en leidingen die nog onvoldoende zijn doorgespoeld.
Hoe kan ik lood binnenkrijgen?
Mensen krijgen lood binnen via bijvoorbeeld voedsel, lucht, huisstof, de bodem en drinkwater. Voor de meeste mensen is voedsel de belangrijkste bron voor inname van lood.
In huizen van voor 1960 die nog loden waterleidingen hebben, kan te veel lood in het kraanwater voorkomen.
Ook mensen in woningen met nieuwe leidingen en/of kranen kunnen, wanneer deze niet goed zijn doorgespoeld, tijdelijk een te hoge inname van lood hebben door kraanwater.
Lood en gezondheid
Kraanwater in Nederland mag volgens de Europese Drinkwaterrichtlijn niet meer dan 10 microgram lood per liter bevatten. De gemiddelde concentratie lood in Nederlands kraanwater is 1 microgram per liter.
Als u teveel lood binnenkrijgt, is dat schadelijk voor uw gezondheid. Vooral bij (ongeboren) baby’s en kinderen tot en met 7 jaar. Heeft u loden leidingen en vragen over uw gezondheid? Neem dan contact op met GGD Kennemerland.
Concentraties
Loodconcentraties in kraanwater hangen af van verschillende factoren. Het materiaal van de leiding, de mate waarin het water lood kan oplossen en de snelheid waarmee het water door de leidingen stroomt. Maar ook van hoe lang het water in de leidingen verblijft en de totale lengte van de leiding. De hoeveelheid lood kan dus per woning, gebouw of zelfs per kraan verschillen.
Zo herkent u loden leidingen
Het grootste deel van de waterleidingen zit onder de vloer of in de muur. Controleer daarom als eerste bij de watermeter of in uw huis nog loden leidingen zitten. Een loden leiding herkent u aan de grijze kleur van de leiding, én aan het doffe geluid als u er met een lepel tegenaan tikt. Zijn de leidingen bij de watermeter van lood? Dan is de kans groot dat er elders in huis ook nog loden leidingen liggen.
Controleer zelf gemakkelijk of uw waterleiding van lood is. Bekijk hiernaast het filmpje ‘Hoe herken ik lood? Doe de test!' van collega-waterbedrijf Dunea.
Lood-in-water test
Ziet u bij de watermeter géén lood, maar twijfelt u of er ergens in huis nog een loden leiding zit? Dan is het mogelijk om het water uit uw kraan zelf te testen en door een gespecialiseerd laboratorium te laten analyseren. Een testkit bestelt u gemakkelijk via de website www.loodinwatertesten.nl. Het Waterlaboratorium in Haarlem doet alle wettelijke monstername voor drinkwaterbedrijven PWN, Waternet en Dunea. Andere leveranciers zijn Water-lab en Aquador.
Wie is verantwoordelijk?
De watermeter zelf en de leidingen vóór de watermeter zijn eigendom van PWN. De leidingen en het materiaal waarvan ze gemaakt zijn, staan geregistreerd in ons Leiding Informatie Systeem (LIS). De loden leidingen zijn allemaal door PWN vervangen vanaf 1990 tot circa 2010. Een enkele keer komen we nog een 'restje' loden leiding tegen. PWN is verantwoordelijk voor het vervangen hiervan. Vermoedt u dat dit het geval is? Neem dan contact op met onze klantenservice.
De woningeigenaar - dat wil zeggen u zelf of de verhuurder - is verantwoordelijk voor de waterleidingen in huis vanaf de watermeter.
Ik heb loden leidingen. Wat nu?
PWN levert kraanwater van hoge kwaliteit en betreurt het dat de kwaliteit in de laatste meters leiding negatief wordt beïnvloed. Loden waterleidingen in uw huis kunt u het beste laten vervangen door een erkend installateur. Een erkend installateur vindt u via www.uneto-vni.nl.
Tot de loden leidingen in uw huis zijn vervangen, wordt aan zwangere vrouwen, zuigelingen die fles voeding drinken en kinderen tot en met 7 jaar aangeraden ander kraanwater of flessenwater te drinken.
Kinderen vanaf 8 jaar en volwassenen kunnen het kraanwater uit loden leidingen wel gebruiken, zolang het niet heel veel is (maximaal 1 liter voor kinderen tot 3 liter voor volwassenen). Het is daarbij nodig de leidingen na lange stilstand (ongeveer 8 uur) goed (ongeveer 2 minuten) door te spoelen.
Ik heb nieuwe leidingen en/of kranen. Wat nu?
Nieuwe waterleidingen binnenshuis of nieuwe kranen kunnen tijdelijk te veel lood afgeven, hiervoor geldt een tijdelijk doorspoeladvies.
Bij nieuwe kranen is het advies de kraan eerst 10 seconden open te zetten voordat het water gedronken wordt. Bij nieuwe waterleidingen is het advies het kraanwater eerst 2 minuten door te spoelen als de leiding langere tijd (ongeveer 8 uur) niet is gebruikt. In beiden gevallen is na 3 maanden het lood nagenoeg verdwenen en kan de kraan en/of leiding zonder doorspoelen gebruikt worden.
Let op! Looddeeltjes in het drinkwater verdwijnen niet door het te koken of te filteren.
Heeft u nog meer vragen?
Kijk dan op de site van GGD Kennemerland of bij onze veelgestelde vragen over lood in kraanwater.