Tussen 2011 en 2013 zijn er in de zeereep bij de Kennemerduinen op vijf plekken sleuven gegraven om de wind weer toegang tot het duin te geven. Vijf, in het verlengde van deze sleuven liggende, paraboolduinen zijn van hun begroeiing en wortellaag ontdaan. De wind heeft vrij spel op het kale zand gekregen. Hiermee is een eeuwenoud proces weer in ere hersteld.
Bewegende duinen zijn gezonde duinen
Vroeger werd de eerste duinenrij op veel plekken langs de kust vastgelegd met helmgras. In de loop der jaren zijn we erachter gekomen dat zo’n ‘vaste zanddijk’ onnatuurlijk is en de dynamiek van wind, zout en stuivend zand in de achterliggende duinen tegengaat. Hierdoor groeit dit gebied dicht met mossen, kruiden en grassen. Naarmate er meer humus in de bodem gaat ophopen, komen er ook struiken en bomen. De typische zanderige stukken met unieke soorten als het duinviooltje krijgen hierdoor geen ruimte meer.
Teveel stikstofneerslag versnelt de verzuring en vermesting van de bodem nog meer. Hierdoor verdwijnen veel soorten planten en dieren: de biodiversiteit gaat snel achteruit. En dat is niet het beeld van een levend en gezond duingebied. Daarom hebben we op deze plek de natuur een handje geholpen.
In deze video vertelt Marieke Kuipers, adviseur Natuur bij PWN, meer over de kerven en waarom ze er zijn.
Situatie na het graven van de sleuven
Direct na het graven van de sleuven kon iedereen het succes van de Noordwest Natuurkern zien. De zandlobben die achter de windsleuven liggen, groeien met wel 30 tot 50 meter per jaar. Het zand wat vanaf het strand naar binnen waait, zorgt ervoor dat de duinen groter en steviger worden. Zo zorgen stuivende duinen voor een betere kustveiligheid. Ook de duinen die hierachter liggen, zijn een stuk levendiger geworden: de duinen wandelen zelf langzaam landinwaarts en geven ruimte voor het ontstaan van nieuwe natte duinvalleien.
Het verloop van de Noordwest Natuurkern van 2012 tot 2023 (Copyright Provincie Noord-Holland / Beeldmateriaal 2012 - 2023)
2011
2023
Dynamisch kustbeheer
Vanaf 1990 passen we in Nederland 'dynamisch kustbeheer' toe. Dat betekent dat we de zeeduinen zo beheren dat verstuivingen mogelijk zijn met waarborging van de veiligheid en economische belangen van het achterland. Er zijn prachtige voorbeelden van stuivende zeeduinen op Terschelling, Schiermonnikoog en in het Noordhollands Duinreservaat.
Een gezond duingebied is heel gevarieerd. Er zijn droge en natte plekken, zoet en zout water, winderige en juist luwe plekken, warme zuidhellingen en koele noordhellingen, kalkrijke of juist -arme bodem. Deze variatie maakt het aangenaam voor veel bijzondere planten en dieren. Maar een sterk en robuust duingebied is niet alleen belangrijk voor planten en dieren; het zorgt ook voor een betere kustbescherming. Voor een dynamisch duingebied is het essentieel dat de wind en het zand de ruimte krijgen.
Beleef het zelf!
Wilt u de Noordwest Natuurkern zelf bekijken? Dat kan! De zuidelijkste sleuf is voor publiek toegankelijk en vormt ook een verbinding tussen duin en strand. Vanaf parkeerterrein Parnassia is het hele jaar door een aantrekkelijk 'Rondje sleuf' te lopen. Vanaf een fiets/wandelpad dat langs de Noordwest Natuurkern loopt, kunnen bezoekers van het Nationaal Park met eigen ogen zien hoe de wind het landschap voortdurend een andere vorm geeft. Als u het gebied bezoekt, vergeet dan vooral niet een foto te maken en deze met ons te delen! Zo draagt u bij aan onze Citizen Science.
Kunt u de Noordwest Natuurkern niet bezoeken of wilt u het nog eens rustig bekijken?
Ons duinbeheer
Bij PWN zetten onze biologen, ecologen, boswachters, vrijwilligers en nog veel meer betrokken collega’s zich elke dag in voor een gezond en toekomstbestendig duingebied. We handelen altijd vanuit ons groene hart en maatregelen die we nemen worden getoetst aan strenge wet- en regelgeving. Alles wat we doen draagt bij aan onze belangrijkste opgave: instandhouding van de internationaal unieke open duinnatuur met bijzondere natuurwaarden en rijke biodiversiteit.
Partners
Duinbeheerders PWN en Natuurmonumenten werkten in dit project samen met het Hoogheemraadschap Rijnland. Noordwest Natuurkern maakt deel uit van het Dutch Dune Revivalproject en is gerealiseerd dankzij subsidie vanuit de Europese Unie (LIFE-subsidie LIFE09 NAT/NL/00418) en de Provincie Noord-Holland (ILG-subsidie).
Via het duinherstelproject 'Dutch Dune Revival' zijn duingebieden in Zuid-Kennemerland, Voorne en Goeree in ere hersteld. Het project is in 2016 afgerond. Noordwest Natuurkern valt onder Natura 2000.